ตอม่อเป็นโครงสร้างที่รับน้ำหนักของตัวอาคารเพื่อถ่ายลงฐานราก ก่อนจะถ่ายลงเสาเข็มหรือดินต่อไป ตอม่อจะทำเนื่องจากการทำฐานรากซึ่งจะมีการวางเหล็กให้ต่อเนื่องเพื่อหล่อคอนกรีตเป็นชิ้นเดียวกัน ต่ำแหน่งอยู่ที่กึ่งกลางของฐานราก ตอม่อมีหลากหลายรูปแบบที่นิยมใช้คือ ตอม่อเสาคอนกรีตสำเร็จรูป เนื่องจากมีราคาถูก ใช้งานง่ายเหมาะสำหรับการก่อสร้างในที่ที่มีชั้นดินและชั้นหินที่แข็งแรง เช่นทางเดินยกพื้น
ปัจจุบันมีผู้รับเหมาหลายคนที่นิยมซื้อตอม่อแบบสำเร็จรูป เนื่องจากประหยัดเวลาในการก่อสร้าง สามารถควบคุมค่าก่อสร้างและ รวดเร็วในการทำงาน
มาทำความรู้กันฐานราก
ฐานรากคือ ฐานเริ่มแรกของงานก่อสร้าง ที่รองรับน้ำหนักเป็นฐานของการก่อสร้างบ้าน บ้านเดี่ยว ตึกแถวและคอนโด เพื่อรับน้ำหนัก ซึ่งฐานรากจะถูกฝั่งอยู่ใต้ดิน ซึ่งแบบเป็น 2 ประเภท
1.งานฐานรากบนดิน หรือ ฐานรากแผ่ คือการถ่ายน้ำหนักสู่ดินด้านล่างโดยตรง เพื่อให้ดินรับน้ำหนัก ซึ่งดินเนื้อแข็งจะเป็นตัวรองรับน้ำหนักของโครงสร้างได้ดี โดยไม่ต้องใช้เสาเข็มช่วย ใช้ในการที่ไซส์งานหรือสิ่งปลูกสร้างนั้นๆมีชั้นดินี่แข็ง ยากในการขุดเจาะ แต่ภาพดินต้องแน่นไม่ทรุดตัวง่าย
ฐานรากดินสามารถแบ่งออกเป็น 3 แบบ
1. ฐานรากแผ่เดี่ยว รองรับน้ำหนักของเสาหรือตอม่อเพียงต้นเดียว ถ่ายน้ำหนักลงดิน ต่ำแหน่งของฐานรากจะอยู่ตรงกลาง
2. ฐานรากแผ่ร่วม ต่อมอมากกว่า 2ต้นขึ้นไปรวมอยู่ในฐานรากอันเดียวกันเหมาะกับบานที่มีช่วงเสาห่างกันประมาณ 1.5-2เมตร
3. ฐานรากแผ่ปูพรม แผ่เป็นพิ้นเดียวกันทั้งหมด เสาทุกต้นจะวางยู่บนฐานรากนี้ สาารถรับแรงน้อย เสาจึงค่อนข้างถี่ เพื่อความแข็งแรงในการรับน้ำหนักได้ดี
2.ฐานรากเสาเข็มรองรับ หรือฐานรากแบบลึก เหมาะกับพื้นที่ที่มีดินอ่อนไม่แข็งแรง ระยะชั้นดินแข็งไม่เท่ากัน นิยมใช้แบบเสาเข็มคอนกรีต เสาเข็มไม้สำหรับบ้าน
ฐานรากหรือเรียกอีกว่า ตะกร้อสำเร็จรูป
การทำฐานราก มีขั้นตอนดังนี้
1.สำรวจวางต่ำแหน่งเสา เพื่อทำฐานราก วางฝังเส้นกรอกรอบโครงการก่อน เพื่อกำหนดแนวเสา ตรวจสอบระยะอาคาร ระยะห่างของเสาแต่ละแนว
2.เลือกฐานราก ฐานรากแผ่แบบไม่มีเสาเข็มการเลือกอันนี้ ต้องมีทดสอบหน้าดินว่ามีความแข็งแรงเพียงใด แต่ถ้าไม่ไหวต้องเจาะเสาเข็ม
3.การตอกเสาเข็ม แบบปั่นจั่นตอกเข็มลงในดิน โดยการตั้งโครงเหล็กเป็นแท่ง ซึ่งแบบนี้ไม่มีผลต่ออาคาร หรือสิ่งปลูกสร้างใกล้เคียง
3.1.การเจาะเสาเข็ม เจาะด้วยรถขนาดใหญ่ เจาแบบเปียกและแบบแห้ง ราคาค่อนข้างสูงแต่นิยมใช้งาน
ข้อดีของการจ้างผลิตฟุตติ้ง
1.ควบคุมการผลิตของงานให้ตรงไปตามเวลา
2.ควบคุมต้นทุนการผลิต เนื่องจากไม่เหลือฟุตติ้งสำเร็จรูป และไม่ต้องเสียค่าแรงคนงาน
3.ภาคการก่อสร้างจะทำงานได้รวดเร็วขึ้น
